یکی از مهم‌ترین جنبه‌های مدیریت مالی در هر سازمان و کسب‌وکار، مدیریت بودجه کسب و کار است. هیچ کسب‌وکاری بدون برنامه بودجه مناسب و اصولی نمی‌تواند منابع مالی خود را مدیریت کرده و در سودآوری به موفقیت دست یابد. این موضوع در کسب‌وکارهای اینترنتی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند؛ زیرا بسیاری از کسب‌وکارهای آنلاین دچار محدودیت بودجه هستند.
در تمام روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی مدیریت صحیح بودجه یکی از بخش‌های مهم است. تعیین مسیر و اهداف بازاریابی و توسعه کمپین‌های بازاریابی دو نمونه از نحوه مدیریت بودجه بازاریابی هستند. در ادامه مجموعه مقالات وب‌سایت دکتر علی ناصرحجتی مدیریت بودجه کسب و کار و همچنین کسب‌وکارهای اینترنتی را بررسی می‌کنیم.
مدیریت کسب و کار و سیستم سازی
مدیریت کسب‌وکار به زبان ساده عبارت است از: «هدایت سازمان، شرکت یا هر کسب‌وکار برای دستیابی به اهداف نهایی.» البته که مدیریت کسب‌وکار چیزی فراتر از این تعریف است و هر سازمان بر اساس نوع فعالیت خود به منابع مختلفی نیاز دارد تا به اهداف خود دست یابد.
برای دستیابی به اهداف نهایی سازمان تمام بخش‌ها اعم از مدیریت بودجه کسب و کار، مدیریت منابع انسانی، مدیریت استراتژیک و… باید با انسجام کامل و بر اساس وظایف تیم خود، آن‌ها را هدایت کنند. مدیران کسب‌وکار باید بتوانند منابع موردنیاز برای مجموعه خود را تأمین و برای مصرف آن‌ها برنامه‌ریزی داشته باشند. همچنین زمینه دریافت بیشترین بازدهی از منابع انسانی سازمان خود را فراهم کنند.
توجه به این اصول موجب می‌شود تا مدیران با درایت و قدرت بیشتری سازمان خود را وارد رقابت در بازار هدف و سودآوری کرده و مدیریت بودجه کسب و کار باقدرت بیشتری عمل کند. در تمام روش‌های مدیریتی و از جمله روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی سیستم‌سازی از اصول مهم است و با ایجاد یک سیستم بهینه تمام اعضای تیم‌ها و سازمان با وظایف خود آشنا هستند. در این صورت لازم نیست تا مدیران بر وظایف تک‌تک کارکنان نظارت کنند.
از طرف دیگر سیستم‌سازی موجب می‌شود تا شاخص‌های قابل‌اندازه‌گیری برای تعیین میزان پیشرفت سازمان ایجاد شود. درنهایت مدیران بر روی نتایج و فرایندها نظارت داشته و تصمیمات و استراتژی‌های مؤثری اتخاذ می‌کنند.
اصول مدیریت کسب و کار
در جهان اقتصاد مدیریت کسب‌وکار از مفاهیم بنیادین است و بر روند توسعه و پیشرفت کسب‌وکارها و سازمان‌های تجاری تأثیر شگرفی دارد. در دنیای تجاری پر از رقابت و تغییرات دائمی، مدیریت و هدایت کسب‌وکارها ازیک‌طرف متضمن بقای سازمان و از طرف دیگر عامل مقابله صحیح با چالش‌ها و موفقیت در توسعه کسب‌وکار است. مدیران سازمان‌ها با آگاهی از اصول مدیریت کسب‌وکار و از جمله مدیریت بودجه کسب و کار می‌توانند در رقابت با رقبای خود پیروز شوند. این اصول عبارت‌اند از:
1. مدیریت بودجه کسب و کار؛ برنامه ریزی صحیح
تمام سازمان‌ها در سطوح مدیریتی مختلف نیازمند برنامه‌ریزی هستند. به‌عبارت‌دیگر برنامه‌ریزی صحیح بنیان اصلی موفقیت در کسب‌وکار است. برنامه‌ریزی‌های استراتژیک، برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت و همچنین برنامه‌ریزی‌های خرد و کلان همگی از اصول مدیریت هستند. برنامه‌ریزی در تمام فرایندهای کلی، بودجه و استراتژی‌های هدایت سازمان یک مزیت رقابتی بسیار عالی برای سازمان به همراه دارد.
2. تأمین منابع و مدیریت مالی
داشتن سرمایه بدون داشتن دانش مدیریت بودجه کسب و کار جز شکست چیزی برای سازمان نخواهد داشت. از طرف دیگر عدم وجود سرمایه کافی نمی‌تواند آنچه برای موفقیت لازم است را برآورده کند. به دلیل آنکه اجرای تمام استراتژی‌ها، برنامه، جذب نیروی انسانی و تأمین منابع نیازمند بودجه کافی است. در روش‌های مدیریت کسب و کار اینترنتی که محدودیت بودجه نیز وجود دارد مدیریت صحیح منابع و اجرای کمپین‌ها نیازمند هوش تجاری و اقتصادی است.
3. مدیریت منابع انسانی
از دیگر اصول مدیریت کسب‌وکار مدیریت صحیح منابع انسانی است و این بخش نیز به‌اندازه مدیریت بودجه کسب و کار اهمیت دارد. منابع انسانی سرمایه‌های ارزشمند و مهم سازمان هستند و جذب و مدیریت صحیح منابع انسانی نقش مهمی در موفقیت کسب‌وکار دارد. ایجاد فضای کاری مناسب، فراهم‌سازی رضایت شغلی و فرهنگ سازمانی شایسته موجب افزایش بازدهی نیروهای انسانی و دستیابی به هدف کلی سازمان می‌شود.
4. مدیریت ارتباطات از اصول مدیریت بودجه کسب و کار
مهارت در برقراری تعامل سازنده با کارکنان و مشتریان به‌ویژه در روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی نقش مؤثری در پیشبرد اهداف مدیریتی، موفقیت سازمان و مدیریت بودجه کسب و کار دارد. مهم‌ترین ارتباطات و تعامل‌ها در مدیریت کسب‌وکار عبارت‌اند از:
- ارتباط با شرکای تجاری
- تعامل با مشتریان
- ارتباط با کارکنان
- ارتباط با تأمین‌کنندگان
مدیریت بودجه کسب و کار
بودجه و مدیریت آن در هر سازمان اهمیت بالایی دارد و عدم توجه به آن مهر تأییدی بر شکست کسب‌وکار است. مدیریت بودجه کسب و کار روندی است که در آن مدیران مالی منابع مالی سازمان را کنترل و ارزیابی کرده و برای آن برنامه‌ریزی می‌کنند. استفاده بهینه از منابع مالی و جلوگیری از هدررفت منابع، هدف اصلی مدیریت بودجه است و این روند شامل تعیین و تهیه بودجه، نظارت بر درآمد و هزینه‌ها و در صورت نیاز اعمال تغییرات لازم است.
مدیریت بودجه و ازجمله نحوه مدیریت بودجه بازاریابی اهمیت زیادی دارد؛ زیرا بدون داشتن یک برنامه بودجه شفاف و جامع هیچ سازمانی نمی‌تواند منابع مالی خود را به‌درستی هدایت و مدیریت کند. این موضوع به‌ویژه در روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی نیز اهمیت زیادی پیدا می‌کند؛ زیرا معمولاً کسب‌وکارهای اینترنتی با محدودیت در بودجه مواجه هستند و یک خطا در برنامه‌ریزی می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به وجود آورد.
بخش های اصلی مدیریت بودجه
یکی از فرایندهای مهم در مدیریت مالی، مدیریت بودجه کسب و کار است که مدیران با کمک آن درآمد و هزینه‌های خود را بادقت برنامه‌ریزی می‌کنند. در مسیر مالی، بودجه نقشه راه است و مدیران از طریق آن درباره وضعیت مالی خود در زمان حال و آینده اطلاعات دقیق و جامعی کسب می‌کنند. عناصر کلیدی مدیریت بودجه عبارت‌اند از:
- تهیه بودجه: در اولین مرحله از مدیریت بودجه کسب و کار باید یک برنامه بودجه تهیه کرد که در آن تمام درآمدها و هزینه‌های پیش‌بینی شده گنجانده شده باشد. برای رسیدن به اهداف مالی و اجرایی سازمان باید تمام هزینه‌ها، منابع مالی و درآمدها بادقت تحلیل شوند.
- کنترل بودجه: در تمام انواع مدیریت سازمان‌ها و از جمله روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی باید بعد از تهیه بودجه بر اجرای آن بادقت نظارت کرد. این نظارت به این دلیل است که مطمئن شویم هزینه‌ها و درآمدها مطابق با برنامه پیش‌بینی شده پیش می‌روند.
- ارزیابی عملکرد: برای مشخص‌شدن اینکه آیا اهداف مالی سازمان محقق شده‌اند یا خیر در پایان دوره مالی، عملکرد واقعی سازمان و کسب‌وکار با بودجه مقایسه می‌شود. این مقایسه نشان‌دهنده نقاط ضعف و قوت مدیریت بودجه کسب و کار است و در صورت نیاز، تغییرات لازم برای بهبود مدیریت مالی اعمال می‌شود.
روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی
ظهور اینترنت و توسعه آن اثرات شگرفی بر تمام بخش‌های زندگی انسان گذاشته است. کسب‌وکارهای اینترنتی یکی از این موارد هستند که امروزه کمتر کسی را می‌توان یافت که با آن آشنایی نداشته باشد. وجود رقابت بالا در عرصه کسب‌وکار اینترنتی موجب شده است تا صاحبان کسب‌وکارهای آنلاین استراتژی‌های بازاریابی مختلفی را اتخاذ کنند و از این طریق در میدان رقابت پیروز شوند.
علاوه بر این، روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی در مقایسه با مدیریت مشاغل غیراینترنتی بازدهی بیشتری داشته و علمی‌تر هستند. به دلیل محدودیت منابع مالی در کسب‌وکارهای آنلاین مدیریت بودجه کسب و کارهای اینترنتی اهمیت زیادی دارد. مهم‌ترین اصول و روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی عبارت‌اند از:
1. بهینه سازی موتورهای جستجو
یکی از اصول مهم در مدیریت کسب‌وکارهای اینترنتی بهینه‌سازی موتورهای جستجو یا سئو است. سئو از مهم‌ترین روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی است که با مدیریت صحیح آن می‌توان در صفحات نخست موتورهای جستجو قرار گرفته و شاهد افزایش ترافیک وب‌سایت خواهید بود.
2. تحلیل برازار هدف و شناخت مشتریان
شناخت پرسونای مشتری یکی دیگر از مهم‌ترین و ضروری‌ترین روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی است. با شناخت مشتریان و تحلیل بازار هدف می‌توان استراتژی‌های مؤثر را برای جذب و نگهداری مشتریان اتخاذ و اجرا کرد. در این میان باید به مدیریت بودجه کسب و کار نیز دقت کرد؛ زیرا به دلیل رقابت بالا در این حوزه، سهل‌انگاری در نحوه مدیریت بودجه بازاریابی منجر به آسیب‌های مختلفی مانند شکست برند و سلب اطمینان از برند شما خواهد شد.
3. تبلیغات دیجیتال
پایه و اساس کسب‌وکارهای اینترنتی بر تبلیغات دیجیتال بنا نهاده شده است. در روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی می‌توان با راه‌اندازی کمپین‌های تبلیغاتی و تعیین استراتژی‌های بازاریابی دیجیتال برای ساخت لید و تبدیل آن‌ها به مشتریان حقیقی اقدام کرد. تبلیغات دیجیتال شامل تبلیغات در سایت‌ها، ایمیل مارکتینگ، شبکه‌های اجتماعی و… است. در اجرای تبلیغات دیجیتال نیز باید مدیریت بودجه کسب و کار را بادقت دنبال کرد.
مدیریت بودجه کسب و کار؛ مزایای کسب و کارهای دیجیتال
کسب‌وکارهای اینترنتی همچنان در حال گسترش هستند. برای پیروزی در این رقابت نفس‌گیر تعیین استراتژی‌های بازاریابی مؤثر، نحوه مدیریت بودجه بازاریابی، تعامل با مشتریان و همراهی آنان در سفر مشتری تعیین‌کننده هستند. همچنین توجه به پیامدهای نداشتن یک استراتژی متعادل در بازاریابی دیجیتال اهمیت زیادی دارد. از طریق آشنایی با مشتریان و تسلط بر مدیریت بودجه کسب و کار اینترنتی می‌توان سهم مناسبی از بازار هدف را کسب کرده و به سودآوری بالا دست‌یافت. باوجود رقابت بالا، کسب‌وکارهای اینترنتی مزایای زیادی برای صاحبان آن‌ها دارند که عبارت‌اند از:
- نیاز به سرمایه کمتر
- دسترسی گسترده‌تر
- سرعت رشد بالا
- اندازه‌گیری راحت‌تر شاخص‌ها
- انعطاف‌پذیری ساعات کار
برای بهبود مدیریت کسب‌وکارهای اینترنتی، مدیران بهتر است علاوه بر شناخت مخاطبان و بازار هدف از سایر اصول و روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی استفاده کنند که عبارت‌اند از:
- توجه به قوانین
- ردیابی داده‌ها و شاخص‌ها
- تلاش برای کسب وفاداری مشتری
- نحوه مدیریت بودجه بازاریابی
مدیریت بودجه کسب و کار در تمام کسب‌وکارهای سنتی و تجارت الکترونیک ضروری است و بدون آن هیچ کسب‌وکاری دوام نخواهد آورد. از طرف دیگر بازاریابی و تبلیغات از دیگر اصول موفقیت در فروش و رسیدن به سوددهی است و بودجه‌بندی برای تمام امور و فعالیت‌های اقتصادی یک ضرورت محسوب می‌شود.
به همین دلیل نحوه مدیریت بودجه بازاریابی باید کاملاً شفاف و هدفمند باشد. در روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی بودجه بازاریابی دیجیتال هزینه مشخصی است که صاحبان مشاغل اینترنتی به فعالیت‌های بازاریابی خود اختصاص می‌دهند. البته باید گفت که بودجه بازاریابی می‌تواند بر اساس هدف کسب و کار، استراتژی‌های بازاریابی و مخاطبان هدف متفاوت باشد و مدیریت بودجه کسب و کار و بازاریابی باید بادقت انجام شود.
نحوه مدیریت بودجه بازاریابی عبارت است از:
- ترسیم سفر مشتری
- اختصاص بودجه متناسب با اهداف بازاریابی
- توجه به هزینه‌های پنهان
- شناسایی اولویت‌ها
- هزینه‌کردن هوشمندانه
- محاسبه نرخ بازگشت سرمایه
دلایل بودجه بندی بازاریابی
نحوه مدیریت بودجه بازاریابی مشخص‌کننده آن است که هر کسب‌وکار در طول مدت‌زمان مشخص چه میزان برای پروژه‌های بازاریابی هزینه کند. مهم‌ترین دلایلی که نیاز به بودجه بازاریابی را تأیید می‌کنند عبارت‌اند از:
- مدیریت جنبه‌های مالی استراتژی بازاریابی، ارزیابی میزان هزینه مصرفی برای هر استراتژی
- تخصیص درست منابع مالی و تعیین اینکه کدام استراتژی‌ها با میزان بودجه شما همخوانی دارند.
- مدیریت بودجه کسب و کار و بودجه‌بندی بازاریابی یک سرمایه‌گذاری برای موفقیت کسب‌وکار است و اگر نحوه مدیریت بودجه بازاریابی به‌درستی انجام شود می‌تواند موجب موفقیت شما در بین رقبا شود.
هنگام تخصیص بودجه بازاریابی و مدیریت بودجه کسب و کار باید موارد زیر را هم موردتوجه قرار داد:
- نرم‌افزارهای جدید
- کارمندان جدید
- فریلنسرها
- تولید محتوا
- تبلیغات
هنگام اجرای کمپین‌های بازاریابی احتمال آنکه به نرم‌افزارها، نیروهای فریلنسر موقتی یا دائمی، کارمندان جدید و… نیاز داشته باشید وجود دارد. به همین دلیل لازم است با پیش‌بینی این هزینه‌های احتمالی بودجه لازم را برای آن‌ها کنار بگذارید.
جمع‌بندی
مدیریت بودجه کسب و کار یکی از مهم‌ترین بخش‌های مدیریت مالی است و سهل‌انگاری در این مورد می‌تواند منجر به خسارات جبران‌ناپذیری شود. مدیریت بودجه موجب استفاده بهینه از منابع، افزایش کارایی و بهره‌وری، شفافیت مالی و برنامه‌ریزی بهتر شده و مانع بروز مشکلات مالی می‌شود.
علاوه بر این، مدیریت بودجه منجر به بهبود استراتژی‌های مالی، افزایش انگیزه کارکنان، کاهش ریسک مالی و سهولت در تصمیم‌گیری می‌شود. با گسترش اینترنت کسب‌وکارهای اینترنتی بسیار توسعه‌یافته و در حال حاضر بخش زیادی از تجارت را شامل می‌شود.
بازاریابی اینترنتی نقش مؤثری در موفقیت این نوع کسب‌وکارها دارد و به همین دلیل نحوه مدیریت بودجه بازاریابی از اصول مهم برای موفقیت در این حوزه است. برای کسب سهم مناسب از بازار هدف و پیروزی در رقابت باید با اصول و روش های مدیریت کسب و کار اینترنتی مانند سئو، تبلیغات دیجیتال و تحلیل بازار هدف و شناخت مشتریان آشنا بوده و آن‌ها را بکار گرفت.
مدیریت کسب‌وکارهای اینترنتی بر اساس اصول علمی و مشخص است که برای کسب اطلاعات و دانش جامع درباره آن می‌توان از مدیران و مشاوران این حوزه کمک گرفت. دکتر علی ناصرحجتی مشاوره مدیریت، مشاوره دیجیتال مارکتینگ و مارکتینگ و… بر اساس نیازهای اصولی و استراتژیک سازمان‌ها بهترین راهکارها را برای موفقیت آن‌ها در بازار تدوین و تبیین می‌کند.
مدیریت بودجه کسب و کار روندی است که در آن مدیران مالی، منابع مالی سازمان را کنترل و ارزیابی کرده و برای آن برنامه‌ریزی می‌کنند.
تهیه بودجه، کنترل بودجه و ارزیابی عملکرد
شناخت بازار هدف و مشتریان، بهینه‌سازی موتورهای جستجو، تبلیغات دیجیتال و…
