نحوه استفاده از هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار

استفاده از هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار موجب بهبود فرایندهای مختلف مانند تحلیل و پیش‌بینی مالی، فروش، مدیریت پروژه و برنامه‌ریزی موجودی می‌شود. همچنین کارآفرینان می‌توانند با به‌کارگیری نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کار خود از رقبا پیش بیفتند. بااین‌حال نقش هوش مصنوعی در برنامه‌ریزی انواع مختلف کسب‌وکارها به ماهیت و نیازمندی‌های حوزه کسب‌وکار موردنظر بستگی دارد.

تاثیر هوش مصنوعی بر کسب و کارها موجب شده است تا کسب‌وکارهایی که از آن استفاده می‌کنند عملکرد نهایی و بازدهی بهتری داشته باشند. در این مقاله از مجموعه مقالات وب‌سایت دکتر علی ناصرحجتی ابعاد مختلف استفاده از هوش مصنوعی در کسب‌وکارها را بررسی می‌کنیم.

هوش مصنوعی چیست؟

قبل از پرداختن به نقش هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارها بهتر است شرحی از پیشینه آن بیان کنیم. تاریخ پیدایش هوش مصنوعی مربوط به اوایل دهه 1900 است و گام‌های اساسی برای پیشرفت آن در دهه 1950 برداشته و بسیاری از برنامه‌نویسان، دانشمندان و نظریه‌پردازان برای تقویت درک مدرن از هوش مصنوعی تلاش کردند.

با ورود به دهه‌های بعدی و پیشرفت علم در این حوزه هوش مصنوعی تکامل‌یافته و پیشرفت در این حوزه از یک تصور دست‌نیافتنی به یک واقعیت بدیهی در زمان کنونی تبدیل شد. امروزه هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارها، علوم مختلف مهندسی، پزشکی، فضانوردی و… کاربرد داشته و به بخش جدایی‌ناپذیر حوزه‌های مختلف تبدیل شده است. بازه‌های زمانی تولد و پیشرفت هوش مصنوعی را می‌توان به این صورت تقسیم‌بندی کرد:

• آغاز تفکرات هوش مصنوعی: 1950-1900
• تولد هوش مصنوعی: 1956-1950
• بلوغ هوش مصنوعی: 1979-1957
• رونق هوش مصنوعی: 1987-1980
• افول هوش مصنوعی: 1993-1987
• رشد دوباره هوش مصنوعی: 2011-1993
• آغاز دوره جدید هوش مصنوعی از سال 2012

مزایای هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارها

رهبران تجاری با کاربرد هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارهای خود تلاش می‌کنند با استفاده از بینش و کارایی این علم پیشرفت تجاری خود را تسریع بخشند. این کار موجب می‌شود تا آن‌ها بتوانند از رقبای دیگر که وارد حوزه هوش مصنوعی نشده‌اند پیش افتاده و به سودآوری بالا دست یابند.

با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان در بخش‌های تجاری مختلف عملکردهای خوبی ارائه داده؛ درنتیجه بازدهی نهایی کار افزایش می‌یابد. نائومی الزام مدیر ارشد استراتژی دیجیتال یکی از بانک‌های بزرگ اروپا هوش مصنوعی را به‌عنوان «شتاب‌دهنده استراتژی دیجیتال» توصیف می‌کند که در تمام مشاغل و حوزه‌های تجاری نقش پررنگ و مهمی دارد. به همین دلیل و با اوج‌گرفتن استفاده از این تکنولوژی لازم است مدیران و رؤسای سازمان‌ها نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کارها را فراگیرند. برخی از مهم‌ترین مزایای هوش مصنوعی در حوزه کسب‌وکار و تجارت عبارت‌اند از:

1. هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار؛ بهبود تعامل و تجربه کاربری مشتری

اولین مورد از تاثیر هوش مصنوعی بر کسب و کارها مربوط به تعامل سازنده با مشتریان و بهبود تجربه کاربری آنان است. یکی از فاکتورهای موفقیت در هر کسب‌وکار برقراری تعامل با مشتریان، کسب جلب‌اعتماد آنان و افزایش وفاداری به برند است. با استفاده از هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار و افزایش تعامل می‌توان از ربات‌های تماس، گفتگو و دستیاران مجهز به هوش مصنوعی کمک گرفت تا از این طریق تعاملات خدمات مشتری را بهینه‌سازی کرد.

2. تجزیه و تحلیل داده ها

یکی دیگر از مزایای هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار مربوط به تحلیل داده‌ها است که می‌تواند حجم زیادی از داده‌های کنونی و قبلی را پردازش کرده و دقیق‌ترین نتایج را ارائه دهد. همچنین پیش‌بینی رفتارهای آینده مشتریان و روندهای مربوط به فعالیت آینده مشتریان از دیگر مزایای فراگیری نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کار است. تمام این موارد به مدیران سازمان‌ها و شرکت‌ها کمک می‌کند تا درباره مشتریان، مسیرهای رشد کسب‌وکار در آینده و پیشنهادهای مختلف بهتر تصمیم‌گیری کنند.

3. بهبود کارایی فرایندهای کسب و کار و اتوماسیون

بهبود کارایی فرایندهای مربوط به ابزارهای نرم‌افزاری موجود از دیگر موارد تاثیر هوش مصنوعی بر کسب و کارها است. با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان امور تکراری مانند یادداشت‌برداری از جلسات و ثبت داده‌ها را خودکار کرده و محتواهایی باکیفیت و ارزشمند تولید کرد.

4. شخصی سازی هدف گذاری ها

مزیت دیگر هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارها مربوط به هدف‌گذاری‌ها است. ازطریق آشنایی با نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کارها می‌توان داده‌های مختلف مانند اطلاعات ثبت‌شده در سیستم مدیریت ارتباط با مشتری را تجزیه‌وتحلیل کرد. این کار نقش مهمی در درک رفتار خرید مشتری و شناخت پرسونای مشتری دارد. درنتیجه از این طریق می‌توان برای مخاطبان خاص و مشتریان وفادار پیام‎هایی هدفمند و توصیه‌های شخصی‌سازی‌شده ارسال کرد.

کاربرد هوش مصنوعی در بخش های مختلف تجارت

استفاده از هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار جنبه‌های مختلفی را شامل می‌شود. کاربرد هوش مصنوعی موجب افزایش بهره‌وری و کارایی نهایی کسب‌وکار شده و همچنین رشد و مقیاس‌پذیری قابل‌قبولی ارائه می‌دهد. برخی از مهم‌ترین جنبه‌های تاثیر هوش مصنوعی بر کسب و کارها عبارت‌اند از:

1. تولید محتوا

«محتوا پادشاه است.» این جمله کوتاه، ساده و معروف چراغ راه بسیاری از صاحبان کسب‌وکار و بازاریابان اینترنتی است. با فراگیری نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کار می‌توان محتوایی ارزشمند و جذاب تولید کرد که این امر نقش زیادی در جذب کاربران و افزایش سوددهی نهایی دارد.

نوشتن محتوای متنی، تحقیق، ویرایش، تولید محتوای ویدئویی، گرافیکی و… برخی از نمونه‌های تولید محتوا بر هوش مصنوعی هستند. با استفاده از این قابلیت هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارها، کمپین‌های بازاریابی، الگوهای اسناد تجاری و… به نتایج امیدوارکننده‌ای دست خواهیم یافت. رونویسی و ترجمه زبان، تولید کد، و دسترسی آسان و سریع‌تر کسب‌وکارها به این مهارت‌های تخصصی نقش زیادی در پیشرفت کار دارد.

2. هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار؛ حسابداری

حوزه دیگر کسب‌وکار که هوش مصنوعی کاربرد زیادی در آن دارد حسابداری است. امروزه بسیاری از نرم‌افزارهای حسابداری با استفاده از هوش مصنوعی دسته‌بندی تراکنش‌ها و پیش‌بینی جریان‌های نقدی را انجام می‌دهند. همچنین استفاده از برنامه‌های کاربردی برای مالیات، حقوق، دستمزدها و پیش‌بینی مالی از دیگر موارد مربوط به کاربرد و تاثیر هوش مصنوعی بر کسب و کارها است.

استفاده از هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار و به طور شاخص در حسابداری منجر به کاهش خطاهای ورودی، شناسایی فرصت‌هایی برای صرفه‌جویی در هزینه و بررسی تراکنش‌های مشکوک یا تکراری می‌شود.

3. امنیت سایبری

یکی از مهم‌ترین بخش‌های مربوط به تجارت الکترونیک تأمین امنیت سایبری است. با استفاده از ابزارهای امنیت سایبری مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توان بر فعالیت سیستم‌ها نظارت کرده و با شناسایی خطرات و بخش‌های آسیب‌پذیر، از آن‌ها در برابر حملات سایبری محافظت کرد. نقش هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار در حوزه امنیت سایبری به تیم‌های امنیتی در تحلیل خطرات کمک کرده تا بتوانند به‌سرعت وارد عمل شوند.

4. خدمات مشتری و پشتیبانی

از دیگر مواردی که نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کار را به یک ضرورت تبدیل می‌کند خدمات مشتریان و بخش پشتیبانی است. توجه ویژه به این بخش یک استراتژی بازاریابی اثر بخش است که نقش مهمی در سودآوری و کسب سهم مناسب از بازار دارد.

هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار در بخش خدمات مشتریان دارای چت‌بات‌ها و ربات‌های تماس است که با استفاده از آن‌ها می‌توان قابلیت‌های خدمات مشتریان را افزایش داد. همچنین تیم پشتیبانی و خدمات مشتریان زمان بیشتری برای تمرکز بر تعاملات پیچیده‌تر خواهد داشت. تجزیه‌وتحلیل احساسات تماس‌گیرندگان و رونویسی تماس‌های تلفنی و ویدئویی نمونه‌هایی از موارد تاثیر هوش مصنوعی بر کسب و کارها در بخش خدمات مشتریان است.

5. بخش منابع انسانی

از دیگر موارد کاربرد هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارها مربوط به بخش منابع انسانی است. در این بخش هوش مصنوعی با خودکارسازی عملیات مربوط به جمع‌آوری، تحلیل و پردازش داده‌های بخش منابع انسانی موجب تسریع در امور این بخش و صرفه‌جویی در زمان می‌شود. مدیریت و تحلیل اطلاعات و داده‌های سوابق کارمندان، استخدام، دستمزدها، مدیریت مزایا و… برخی از مواردی هستند که بر فراگیری نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کار تأکید می‌کنند.

6. تحلیل امور مالی و تجاری، شناسایی کلاهبرداری

کارمندان بخش‌های مالی با فراگیری نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کار می‌توانند با تحلیل و مدل‌سازی داده‌های مبتنی بر هوش مصنوعی از الگوریتم‌های تشخیص کلاهبرداری و ضبط و ممیزی انطباق خودکار استفاده کنند. هوش مصنوعی توانایی بالایی در تحلیل داده‌های کلان و پیچیده دارد و صاحبان کسب‌وکارها و سازمان‌های تجاری بزرگ می‌توانند از آن برای مدیریت سند دارایی‌های خود استفاده کنند. همچنین هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارها این قابلیت را دارد که در داده‌ها، تراکنش تقلب، رفتارها و الگوهای غیرعادی را شناسایی کند.

7. هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار؛ فناوری اطلاعات (IT)

به دلیل گسترده بودن استفاده از هوش مصنوعی اصطلاح AIOps ابداع شد. حوزه فناوری اطلاعات از دیگر موارد مهم و مرتبط با هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارها است. با کمک هوش مصنوعی عملیات مهم فناوری اطلاعات مانند ساده‌کردن داده‌ها، خودکارسازی عملیات نظارت بر عملکرد، حفظ زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و زمان‌بندی حجم کار انجام می‌شود.

متخصصان فناوری اطلاعات با کسب مهارت در نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کارها دیدگاه بهتری درباره علل اصلی خطاها و ناهنجاری‌ها ارائه داده و مشکلات سیستم را حل می‌کنند. همچنین پیش‌بینی احتمالات خطا در آینده و دلایل آن‌ها از دیگر موارد تاثیر هوش مصنوعی بر کسب و کارها در حوزه IT است.

8. زنجیره تأمین و بخش لجستیک

هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارها به‌عنوان یک ابزار پیش‌بینی یا مدیریت موجودی یا یک منبع اتوماسیون برای عملیات دستی مانند مرتب‌سازی انبارها تأثیر چشمگیری در عملیات دارد. همچنین هوش مصنوعی می‌تواند در تخصیص افراد یا منابع، زمان‌بندی عملیات، فرایندها و برنامه‌ریزی درباره مشکلات عملیاتی، عملکرد مفیدی داشته باشد.

9. بازاریابی و فروش

از دیگر موارد کاربرد هوش مصنوعی در کسب‌وکارها مربوط به بازاریابی و فروش است. با کمک هوش مصنوعی می‌توان طیف وسیعی از عملیات مانند ایمیل مارکتینگ، مدیریت ارتباط با مشتری، نرم‌افزارهای تبلیغاتی و شبکه‌های اجتماعی را بهینه‌سازی کرد. تولید انواع محتوای جذاب و ارزشمند مانند اسکریپت، مقالات وبلاگ، پست‌های شبکه‌های اجتماعی و… از جمله موارد مربوط به کاربرد هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار در حوزه بازاریابی و فروش است.

چالش ها و نگرانی های کاربرد AI در تجارت

با وجود کاربردی‌بودن هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کارها، استفاده از این فناوری نگرانی‌هایی نیز به همراه داشته است. نگرانی‌ها مربوط به اصول اخلاقی، حریم خصوصی و امنیت کاربران هستند. به همین دلیل مدیریت هوش مصنوعی باید تمام موارد مربوط به توسعه قوانین مربوط به حریم خصوصی، حفاظت از داده‌ها و وضع قوانین مربوط به محدودیت در جمع‌آوری داده‌ها را در نظر بگیرد. علاوه بر این مسئولیت‌پذیری و امنیت ذخیره‌سازی داده‌ها نیز از موارد مهم مربوط به حفظ حریم خصوصی کاربران است.

شکاف های مهارتی و تغییر نیروی کار

باوجودآنکه هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار نقش مهمی دارد و می‌تواند برخی از شکاف‌های مهارتی را پر کند؛ ولی از طرف دیگر می‌تواند شکاف‌های مهارتی جدیدی ایجاد کند. هوش مصنوعی با سرعت تمام درحال‌رشد و گسترش است و هم‌زمان باید نیروی کار با ابزارها و دانش این تکنولوژی آشنا شوند.

کمبود یا عدم مهارت در نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کار می‌تواند چالش‌های بزرگی برای سازمان ایجاد کند. بر اساس یک نظرسنجی که در سال 2023 انجام شد تنها 10 درصد از مشاغل دارای 24 کارمند با نحوه استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کار خود آشنا هستند.

جمع‌بندی

با ظهور و پیشرفت هوش مصنوعی در کسب‌وکارها، این فناوری توانسته نقش شگرفی در حوزه‌های مختلف کسب‌وکار، پزشکی، مهندسی و علوم مختلف داشته باشد. یکی از موارد مهم مربوط به کاربرد هوش مصنوعی در برنامه ریزی کسب و کار است که بخش‌های مختلف مانند بازاریابی و فروش، منابع انسانی، امنیت سایبری، فناوری اطلاعات، تحلیل امور مالی و تجاری و بهبود فرایندهای کسب‌وکار را شامل می‌شود.

با فراگیری نحوه استفاده از هوش مصنوعی صاحبان کسب‌وکار و سازمان‌ها می‌توانند از آن برای تحلیل داده‌ها، شناسایی تراکنش‌های تکراری و مشکوک، تعامل سازنده با مشتریان، بهبود تجربه کاربری و… استفاده کنند. تاثیر هوش مصنوعی بر کسب و کارها می‌تواند از جنبه‌هایی نگرانی‌هایی را پدید آورد. نگرانی‌هایی مانند حریم خصوصی کاربران، امنیت داده‌ها و شکاف‌های مهارتی از این موارد هستند.

به دلیل اهمیت و گسترش هوش مصنوعی در حوزه کسب‌وکار و بهره‌گیری از مزایای آن مشورت با متخصصین فن راهی مناسب برای موفقیت در این حوزه است. دکتر علی ناصرحجتی مشاوره مارکتینگ، دیجیتال مارکتینگ، برندینگ، مشاوره عارضه یابی و آموزش های سازمانی یکی از بهترین مشاوران و استراتژیست‌های حوزه بازاریابی است.

سؤالات متداول